مرزهای مشترک

در دوری، هر امرِ روزمره‌ای با کسی که ترک‌اش کرده‌ایم تبدیل به چالشی اخلاقی-عاطفی می‌شود. ده سال زمان بُرد تا فهمیدم دوری فقط مسئله‌ای مربوط به تعلیقِ رابطه‌، جغرافیا و زمان نیست؛ بلکه دوری درباره‌ی به اوج‌رسیدنِ میزانِ حساسیتِ هر لحظه‌ی ساده‌ی روزمره است.

مرزهای مشترک...

این سومین جام‌جهانی است که دور از «میم» می‌گذرد. دور از آیینِ همیشگی میانِ ما و آن تصاویرِ لذت‌بخشی که از او در ذهن دارم. طیِ سال‌های قبل، پس از مهاجرت، بارها تمرین کرده بودم که به‌تنهایی از آن لذت ببرم، مطالعه کنم و چیزهایی که دلم می‌خواهد را ثبت کنم؛ البته، دیگر نه همچون نوجوانی و طوری که انگار برای تنها جهانِ مشترکم با او تلاش می‌کردم. اما جامِ 2022 بعد از سال‌ها، اولین جامی بود که بدونِ ارجاعِ مداوم به «میم» گذشت. آگاهانه و کوششی نبود. بدونِ اینکه اراده‌ و زحمتی در کار باشد، نه پیش از هر بازی در ذهنم جولان می‌داد، نه حینِ بازی‌ها کمبودش به‌چشم می‌آمد و نه جای خالیِ فحش‌ها و لگدپرانی‌های خنده‌دارش پس از اتمامِ بازی حس می‌شد. این برایم بهترین دوره‌ از بازی‌ها، چه در جام و چه در لیگ باشگاه‌ها بود که با کمترین سختی گذشت. اما به‌محضِ تمام‌شدن نیمه‌نهایی فروریختم. ناگهان، همه‌چیز به‌نظرم غیرواقعی و عجیب آمد. انگار خواب بودم و پریدم. از تصویرِ تنهای خودم که تا نیمه‌شب در تاریکی و سکوت خانه، بازی‌های جام را تماشا می‌کند وحشت کردم. تمامِ دو-سه روز گذشته را وسطِ خیال و واقعیت بوده‌ام. اطمینانم به اینکه گذراندنِ این جام بدون «میم» در حد یک دستاوردِ مهمِ عاطفی/روحی بوده از دست رفته است. حالا بیشترین حسم این است که نباید چنین تلاش و خواستی را رقم می‌زدم. این تصویرِ جدید را نباید می‌ساختم. به تصویری که خودم با اراده، میل و آگاهانه ساخته‌ام، عادت ندارم. هنوز به خودِ 9ساله، 12ساله، 15ساله یا 18ساله‌ام عادت دارم. به خودم با شلوارکِ پاره و تی‌شرتِ گشاد و پاپوش‌های بنفش که با موهای گوجه‌شده‌ی شانه‌نشده، جلوی تلویزیون و توی بغلِ «میم» برای رفتن به باشگاه نقشه می‌کشد و چشمانش از ذوقِ هم‌جهانی مرزهای مشترک...

از نفرت لبریزم و ترجیح می‌دهم در همین نفرت بنویسم. هیچ‌چیز برایم بیش از این‌که کسی[به هراندازه موافق یا مخالف با من] حتی به اصول و چهارچوبِ خودش هم پایبند نباشد، نفرت‌انگیز نیست. حکومتی که به‌وقتِ حمایت و پروپاگاندای دولت‌ها و نهادهای غربی دربابِ حقوق پایمال‌شده‌ی زنان در ایران، زبانش دراز و مدعی است که هیچ حکومتی بیش از جمهوری اسلامی و هیچ تفکری بیش از اسلام برای حقوق زنان تلاش نکرده و مفید نبوده است و لذا پرچم‌داریِ این امر را قلمروی اختصاصی و مطلق خود می‌داند، منطقاً [ولو در ظاهر] باید خود را ملزم بداند که در مواجهه با وحوشِ طالبانی و ممنوعیت‌های کذا علیه زنان، دست‌کم به‌قدرِ همان حکومت‌های دغلِ غربی از ابزارِ تهدید، فشار، دیپلماسی و تبلیغات جهانی استفاده کند. این انفعال و خفقانِ جمهوری اسلامی در برابرِ طالبانیسم و الهیاتِ منحط‌شان، نه خفقان نسبت به حقوق، آزادی و کرامت زنان به‌طورکلی [که قصه‌اش دراز و روشن است]، بلکه انفعال و خفقان نسبت به همان قرائت مطلوبِ خودشان از اسلام است، قرائتی که خودْ موجد، متولی و مروجِ آن هستند و دست‌کم 40سال است که بر مسلمان ایرانی تحمیل کرده‌اند. حوصله‌ و رمقِ شرحِ بیشتر نیست اما همین بس که به روزی افتاده‌ایم که به جای تلاش برای به‌رسمیت‌شناخته‌شدنِ سایرِ قرائت‌ها از اسلام و تحول در الهیات و مناسباتش با واقعیت، باید بکوشیم تا دست‌کم حرمتِ اسلامِ دلخواهِ خودشان را نگه دارند. پی‌نوشت: در جلسه‌ی چندروز قبل، وسطِ بحث جدیِ علمی و تحلیلی، چند زن و مرد بالغِ بالای سی‌سال، ناگهان از ادامه‌ی بحث بازماندیم و به‌جای آن چونان درماندگانْ بغض کردیم و اشک ریختیم. برای خودم می‌نویسم تا فراموش نکنم، همیشه واقعیت از ‌فهمِ ما[چه دربابِ حقیقت، چه دین، جامعه، حکومت مرزهای مشترک...